نگاهی سیستماتیک به شهر

نظریه های گوناگونی در زمینه های مختلف شهری تاکنون ارائه شده است.برخی از این نظریه ها در جامعه شهرسازی نخستین بار ولی با تأخیر چشمگیری از زمان طرح آن ها امکان مطرح شدن را یافته اند.برخی دیگر یا به خوبی و با کفایت لازم مطرح نشده اند، یا اینکه به کلی مجال مطرح شدن را نیافته اند.از جمله نظریه هایی که به نظر میرسد در زمینه فعالیتهای علمی و عملی شهرسازی کارایی بالایی داشته باشد نظریه سیستم هاست که متاسفانه امکان مطرح شدن را بطور مشخص همه جانبه در عرصه شهرسازی کشور نیافته است.گرچه می توان (به شکل موردی و آن هم پراکنده) سراغ آن را در زمینه های علمی دیگر گرفت.با اذعان و تأکید بر قابلیت های در خور این نظریه، که بیش از شش دهه از طرح آن میگذرد، به یقین می توان گفت که جای آن در مجموعه فعالیت های علمی در زمینه شهرسازی کشور خالی است.با تکیه بر این باور، این مجموعه را باید بهانه ای در نظر گرفت(قابلیت های نظریه مذکور امروزه توسعه روزافزونی نیز یافته است) تا استفاده از نظریه سیستم ها در زمینه های گوناگون پژوهشی برنامه ریزی و طراحی شهرها مورد توجه مجدد قرار گیرد در این مقاله با در نظر گرفتن شهر بهعنوان سیستم و با چنین قصدی، مفاهیم کلیدی چون سیستم شهر سیستم های همگن شامل، مشمول، محیط و ... تعریف و در ادامه برخی از اصول مطرح بررسی می شود.طبقه بندی سیستم ها و سیستم های شهری بحث پیرامون پیوند و رابطه سیستم شهر با سیستم های همگن و شامل از یک سو و بین اجزای سیستم های شهری که میتواند در شناخت سیستم شهر و در صورت لزوم مداخله متناسب کاربرد داشته باشد، پایان بخش این مقاله است.